Rynkoneutralny LP na Uniswap v3 + hedging opcjami: mało znana strategia DeFi, która wygrywa z HODL w boczniaku

Kategorie: Strategie Inwestycyjne, DeFi, Narzędzia & Kalkulatory, Bezpieczeństwo, Podatki

Wprowadzenie: Czy da się „zjeść ciastko i mieć ciastko” jako LP?

Większość dostawców płynności (LP) w AMM z koncentracją kapitału (np. Uniswap v3, PancakeSwap v3, Algebra) przegrywa z prostym HODL, gdy rynek trenduje. Mniej znany jest jednak fakt, że w okresach boczniaka i umiarkowanej zmienności można zbudować rynkoneutralną strategię LP, która łączy prowizje z puli oraz hedging opcjami lub perpetualami, aby ograniczyć impermanent loss (IL). To niszowe podejście staje się coraz bardziej wykonalne dzięki rosnącej płynności opcji na L2 i narzędziom automatyzującym rebalans.

Dlaczego ten temat jest rzadki w polskim internecie?

• Wymaga zrozumienia geometrii IL w AMM z koncentracją oraz greków opcyjnych (głównie delta i vega).
• Łączy światy DEX (LP) i opcji/perpów na CEX/DEX – mało materiałów pokazuje kompletny „most” między nimi.
• Wymaga automatyzacji (keepery, alerty, boty), co odstrasza inwestorów detalicznych.

Kluczowa wiedza (3+ punkty, bez lania wody)

1) Impermanent loss w AMM z koncentracją ≠ IL w klasycznym x·y=k

W Uniswap v3 ustawiasz przedział cenowy. Gdy cena znajduje się w przedziale, kapitał pracuje efektywniej i zbiera opłaty. Gdy cena wypada poza zakres, pozycja staje się jednostronna (np. 100% w stable lub 100% w krypto), a prowizje nie wpływają. IL w v3 jest silniejszy w wąskich zakresach, ale rekompensują go wyższe fee, o ile cena przebywa „w paśmie”.

2) Hedging deltą: opcje vs. perpetuale

• Perpetuale (np. GMX, dYdX, CEX-y) pozwalają szybko zbić deltę, ale generują funding i ryzyko likwidacji.
• Opcje (np. Lyra, Dopex, Deribit) pozwalają ustawić asymetryczną ochronę (puts/calls) i czerpać korzyści z czasu (theta), kosztem premii i wrażliwości na zmienność (vega).
• Dla LP w wąskim paśmie delta zmienia się szybko wraz z ceną. Rebalans hedga jest kluczowy.

3) Automatyzacja i koszty transakcyjne

Częste dopasowywanie pasma LP i hedga to gaz, slippage i ryzyko MEV. Zamiast mikrozmian co godzinę, lepsze są reguły (np. rebalans tylko przy wybiciu z pasma lub co X% przesunięcia ceny) i okna czasowe o niższych opłatach.

Strategia krok po kroku: LP w wąskim paśmie + hedging opcjami

Parametry bazowe

• Para: ETH/USDC (wysoka płynność i niska dywergencja kwotowa).
• Warstwa: L2 (np. Arbitrum, Base) – niższy gaz sprzyja rebalansom.
• Pula fee: 0,05% lub 0,3% (wyższe fee → wolniejsze obroty; niższe fee → szybsze obroty, ale mniejszy spread opłat).
• Zakres LP: wąski, np. ±4–8% wokół bieżącej ceny (dopasuj do zmienności).
• Hedging: miesięczne opcje put (ochrona spadku) + okazjonalne call spreads w razie szybkich wzrostów, lub alternatywnie delta-hedging perpami.

Ustawienie pozycji

1. Wnieś płynność do puli ETH/USDC w wąskim paśmie, tak by spodziewana dzienna zmienność sugerowała, że cena spędzi ≥60–70% czasu w zakresie.
2. Kup puty OTM (np. 5–10% poniżej środka pasma) na 2–4 tygodnie, aby ograniczyć spadkowy IL, lub ustaw collar (sprzedaj call OTM, aby sfinansować puty).
3. Dodaj reguły rebalansu:
   • Jeżeli cena wyjdzie poza pasmo → przesuń pasmo do nowego środka i dostosuj hedging.
   • Jeżeli implied volatility (IV) > percentyl 70. → redukuj ekspozycję opcyjną (sprzedaż call spread zamiast gołych calli).
   • Jeżeli fee APR spada poniżej progu X% → poszerz pasmo lub czasowo zamknij LP.

Prosty kalkulator (model mentalny)

Założenia (na 30 dni):

• Kapitał: 10 000 USDC równoważne (50% ETH, 50% USDC startowo).
• Średnie dzienne obroty w paśmie: 8–15% TVL pasma (konserwatywnie 10%).
• Pula fee: 0,3%.
• Czas w paśmie: 65% dni.
• Premia opcyjna netto: 1,2% kapitału (put finansowany częściowo sprzedażą call OTM).

Szacunkowe opłaty z LP ≈ TVL_pasma × (obroty/TVL_pasma) × fee × dni_w_pasmie
= 10 000 × 0,10 × 0,003 × (30 × 0,65) ≈ 58,5 USDC (~0,585% m-c).

IL bez hedga (orientacyjnie dla ±8%): 0,5–1,2% w zależności od trajektorii ceny i czasu poza pasmem.
IL z hedgiem: redukcja o 40–80% w scenariuszach spadkowych, kosztem premii.

Wynik netto ≈ (opłaty LP) − (premie opcyjne netto) ± (P&L z opcji) − (gaz + slippage).
Celem jest dodatnie „carry” w boczniaku i ograniczenie ogona strat w trendach.

Tabela scenariuszy: co może się wydarzyć?

Scenariusz 30 dni	Ruch ceny	IV	LP (fee)	IL (po hedge)	Opcje P&L	Szac. wynik
Boczniak w paśmie	±4%	Stabilna	+0,6%	−0,2%	−0,6% (theta)	~ −0,2% do +0,3% (zależne od kosztów)
Trend w górę	+15%	Rosnąca	+0,4%	−0,6%	−0,2% do +0,2% (collar)	~ −0,4% do 0%
Trend w dół	−15%	Rosnąca	+0,4%	−0,3%	+0,8% (put in-the-money)	~ +0,9%
Skok zmienności	±10% w 48h	Wysoka	+0,2%	−0,8%	+0,3% do +0,7%	~ −0,3% do +0,1%

Uwaga: liczby poglądowe – wynik silnie zależy od czasu w paśmie, spreadów i egzekucji hedga.

Case study (liczbowy, uproszczony)

• Kapitał: 20 000 USDC (ETH/USDC 50/50, pasmo ±6%).
• Opcje: 30-dniowe puty 7% OTM, sfinansowane w 60% krótkim call 10% OTM.
• Wynik po 30 dniach:
  • Cena końcowa: −9% vs. start.
  • Opłaty LP: +0,7% (140 USDC).
  • IL po hedge: −0,4% (−80 USDC).
  • Opcje: +1,1% (220 USDC).
  • Gaz + koszty: −0,2% (−40 USDC).
  • Netto: +1,2% (~240 USDC).

Perpy zamiast opcji – kiedy warto?

• Zalety: tańsze wejście, płynna delta, łatwa automatyzacja.
• Wady: funding może „zjadać” carry; ryzyko likwidacji; brak ochrony ogona jak w putach.
• Dobre użycie: krótkoterminowy hedge przy nagłych wybiciach, z szybkim zamknięciem.

Bezpieczeństwo i ryzyka

• Smart kontrakty: dywersyfikuj platformy (LP ≠ te same protokoły co opcje).
• MEV i poślizg: używaj limit orders, batchów i okien niskiego gazu.
• Ryzyko modelu: boczniak może trwać krócej niż zakładasz; w trendach strategia przegrywa z prostym longiem.
• Likwidacja (perpy): trzymaj konserwatywny lewar (≤2×) i alerty cenowe.
• Płynność opcji: unikaj bardzo głębokiego OTM z gigantycznym spreadem.

Narzędzia & mini-kalkulator do planowania

Parametry wejściowe (do własnego arkusza)

• σ (realizowana zmienność) i IV (implikowana) dla pary.
• Czas w paśmie (estymacja na bazie ATR i zakresu).
• Fee tier i historyczny vol/TVL puli.
• Premie opcyjne (ask/bid) i prognoza theta.
• Koszty transakcyjne (gaz, slippage, funding).

Formuły orientacyjne

• Opłaty LP (m-c): TVL × (vol/TVL) × fee × dni_in_range
• IL przy przesunięciu ceny Δ: w v3 ~ rośnie szybciej dla węższych pasm; szacuj przez symulację krokową (grid po cenie).
• Netto: LP_fee − Premia_netto + P&L_opcji − Koszty_egzekucji

Podatki (PL – wskazówki ogólne, nie porada)

• LP: prowizje i zmiany wartości tokenów LP mogą być traktowane jako przychody/koszty kapitałowe (interpretacje różne – dokumentuj szczegółowo).
• Opcje/perpy: rozliczaj P&L według rocznych zestawień; trzymaj historię transakcji i kursy z dnia rozliczenia.
• Rozważ oprogramowanie do krypto-podatków z obsługą DeFi (import on-chain).

Checklist: zanim uruchomisz strategię

• Zweryfikuj historyczne fee APR puli i time-in-range dla podobnych zakresów.
• Sprawdź spready i głębokość opcji; unikaj sesji o niskiej płynności.
• Ustal reguły rebalansu i zautomatyzuj alerty (webhook, Telegram, bot).
• Zacznij od mniejszej alokacji i przeprowadź test 14–30 dni.
• Monitoruj IV vs. RV – gdy IV >> RV, preferuj strategie kredytowe (sprzedaż call spread/strangle z ochroną).

FAQ & Support – najczęstsze pytania

Czy strategia działa na parach alt/stable?

Tak, ale ryzyko dywergencji i luki płynności opcji jest większe. Zaczynaj od ETH/USDC lub BTC/USDC na L2.

Co, jeśli cena szybko wybije z pasma?

Przesuń pasmo do nowego środka. Jeżeli używasz putów, pozwól działać ochronie. Przy agresywnym wybiciu w górę – rozważ zamknięcie krótkich calli lub zamianę ich na spready.

Czy da się to całkowicie zautomatyzować?

W praktyce – częściowo. Automatyzuj alerty i egzekucję prostych reguł; decyzje o zmianie struktury opcyjnej zwykle warto utrzymać manualne.

Wnioski i następne kroki

Rynkoneutralny LP z hedgingiem opcjami to niszowa, ale potentna strategia dla inwestorów, którzy rozumieją mechanikę AMM v3 i podstawy opcji. Dobrze zaprojektowana może generować dodatnie „carry” w bocznym rynku i ograniczać ogony strat w trendach. Kluczem są: dyscyplina rebalansu, świadomość kosztów i ostrożne zarządzanie ryzykiem zmienności.

CTA: Stwórz prosty arkusz kalkulacyjny według sekcji „Narzędzia & mini-kalkulator” i przetestuj strategię na małym kapitale przez 30 dni. Zapisz wnioski i dopiero wtedy skaluj. To nie jest porada inwestycyjna.